Sch'il sistem da furmaziun Svizzer survegniss in attestat avessan ils geniturs plaschair. Trais quarts da las persunas en Svizra dattan bunas fin fitg bunas notas. En moda pi correcta: Ellas èn cuntentas u plitost cuntentas cun il sistem da scula. Quai tenor ina retschertga da l'institut da perscrutaziun d'opiniuns GFS Berna sin incumbensa da la SRG SSR. Passa 57'000 persunas èn sa participadas a quella.
E la Rumantschia?
Dagmar Rösler, la presidenta da l'uniun tetgala da las scolastas e dals scolasts, è satisfatga dals resultats: «Quai è surprendent e mussa che nus avain da princip il sustegn da la populaziun». Cun 82 e 79 pertschient è il consentiment in pau pli aut en la Svizra franzosa ed en il Tessin che en la Svizra tudestga cun 72 pertschient. Il pli bass è il sustegn però en Rumantschia: 69 pertschient en cuntents u plitost cuntents cun il sistem da furmaziun.
Chattar co che Vus essas en congual cun las persunas interrogadas
Laud e critica
Il meglier chattan las persunas interrogadas il sistem da furmaziun dual, quai vul dir che giuvenilas e giuvenils pon tscherner tranter il gimnasi ed in emprendissadi. Ma er las pussaivladads d'emprender per vita duranta sco er la lavur da las persunas d'instrucziun vegnan valitadas positivamain.
Betg buna chatta ina maioritad il tractament da scolaras e scolars pli flaivels. Concret patratgan 40 pertschient ch'ils uffants pertutgads duessan vegnir promovids meglier. Tenor il psicolog d'uffants e giuvenils Andrea Lanfranchi giaja quai gia.
Memia blers cuschiniers lavagan la schuppa.
Problematic saja tenor el dentant il dumber da purschidas che van parallel. «Scolastas e scolasts giavischan ina suletta persuna spezialisada sco sustegn. Memia blers cuschiniers lavagan la schuppa.» Impurtant fissan tenor el en spezial programs da promoziun prescolars per meglierar las schanzas da partenza en scola e per impedir pli tard problems d’emprender. Percunter nagina soluziun saja d’instruir separadamain tut ils uffants cun deblezzas d’emprender. «Uschia vegnan els stigmatisads, quai ma fa quitads.»
Far dapli cunter mobing
Auters puncts da critica èn tenor la retschertga che l'instrucziun duess preparar ils giuvens sin la vita. Plinavant stuessan las scolas far dapli cunter mobing ed era mussar disciplina, chatta ina maioritad. Plinavant quai stoppian las scolas guardar exact tar il tema mobing ed agir, di era la presidenta da la federaziun, Dagmar Rösler. Ins stoppia dentant differenziar. In conflict tranter dus uffants na saja anc ditg betg mobing.
Da principi chatta ella, dastgass e duess ins crititgar la scola. Ins possia adina sa meglierar. Pertutgant ils geniturs di Rösler ch’ina gronda part dad els saja bainvulenta envers la scola. «Quai èn noss uschenumnads 'amis critics' che spetgan bler da nus e quai cun raschun.»